Jump to content

4

Mai Wikipedia

4 (ʻehā) he helu maʻamau ma waena o ka 3 a me ka 5. He helu pālua ia (2 × 2 = 4), a he helu ʻoi (composite number). Ma ka moʻomeheu Hawaiʻi, he koʻikoʻi ka helu ʻehā no nā kūkulu ʻehā o ka honua a me nā akua nui ʻehā: Kāne, , Lono, a me Kanaloa. Ma nā moʻolelo kahiko o ʻĀkia Hikina, kū ka 4 ma ke ʻano he helu pōʻino, no ka mea, like ke kani o "4" me ka huaʻōlelo no ka make ma kēia mau ʻōlelo.

Ma ka makemakika, aia ʻehā hana maʻamau: ka huinahelu (+), ka lawenahelu (−), ka hoʻonui (×), a me ka māhele (÷). He helu pālua ka 4, a he helu piha, a he helu Harshad. ʻO ia kekahi o nā helu Harshad a pau ʻehā.

Nā māhele

[E ho'opololei | edit source]

He helu māhele ka 4 ma o ka 1, 2, a me ka 4. He helu pālua maikaʻi loa ia, no ka mea, hiki ke māhele ʻia e ka 2 hoʻokahi manawa wale nō (4 = 2 × 2).

Nā helu maʻamau

[E ho'opololei | edit source]
Hoʻonui
Multiplication12345678910111213141516171819202122232425501001000
4 × x48121620242832364044485256606468727680848892961002004004000
Māhele
Division12345678910111213141516
4 ÷ x421.310.80.60.5714280.50.40.40.360.30.3076920.2857140.260.25
x ÷ 40.250.50.7511.251.51.7522.252.52.7533.253.53.754
Mana
Exponentiation12345678910111213141516
4166425610244096163846553626214410485764194304167772166710886426843545610737418244294967296
x⁴11681256625129624014096656110000146412073628561384165062565536

He nui nā mea geometry me ʻehā ʻaoʻao a i ʻole ʻehā huina. ʻO ka huinahā loa kekahi laʻana maʻamau, me ʻehā huina kūpono (90°) a me nā ʻaoʻao kūʻē like. ʻO ka paʻaʻilihā he pōhaku me ʻehā ʻaoʻao a me ʻehā kihi. Wahi a ka four-color theorem, hiki ke hoʻohana i ʻehā waihoʻoluʻu wale nō e kaha i kekahi palapala ʻāina, i ʻole e pili nā wahi e kokoke ana ma ke ʻano like.

Ma ka moʻomeheu

[E ho'opololei | edit source]

ʻIke Hawaiʻi

[E ho'opololei | edit source]

Ma ka moʻomeheu Hawaiʻi, he koʻikoʻi ka helu ʻehā ma nā ʻano like ʻole. Aia nā kūkulu ʻehā, ʻo ia hoʻi nā kukuna ʻehā o ka honua. Aia nā akua nui ʻehā: ʻo Kāne, , Lono, a me Kanaloa. Ua ʻike ʻia nā kino ʻehā o Kāne: ka lā, ke kai, ka ua, a me ka makani. Ma kēia mau hiʻohiʻona, hōʻike ʻia ka pilina o ka helu ʻehā i ka ʻāina a me ke ao holoʻokoʻa.

Nā moʻomeheu ʻē aʻe

[E ho'opololei | edit source]

Ma Kina, Iāpana, a me Kōlea, he helu pōʻino ka 4 no ka mea like ke kani me ka huaʻōlelo no ka make. No kēia kumu, ʻaʻohe helu 4 ma nā hale kiʻekiʻe a ma nā hōkele. Ma Zia, he helu kapu ka 4, a hoʻohana ʻia ma nā hana kapu. Ma ka honua holoʻokoʻa, aia ʻehā kau o ka makahiki: ka hoʻoilo, ke kupulau, ke kauwela, a me ka hāʻulelau. He ʻehā pule ma kēlā me kēia mahina mahina (lunar month), a no laila, he mea nui ka 4 i ka helu ʻana i ka manawa.

Nā Kūmole

[E ho'opololei | edit source]

    Nā Loulou I Waho

    [E ho'opololei | edit source]

    E nānā pū

    [E ho'opololei | edit source]
    He ʻōmuku kēia mea. Inā hiki iā ʻoe ke ʻōlelo Hawaiʻi, e kōkua mai i ka holomua ʻana i kēia mea.