Palakila

Mai Wikipedia
Lepupalika pekelala o Palakila
República Federativa do Brasil
Flag Hōʻailona no ke kūlana
Hae Hōʻailona no ke kūlana
Mele aupuni: Hino Nacional Brasileiro
Palapala
Palapala
Kapikala Brasília
Kūlanahale nui loa San Paulu
ʻŌlelo kūhelu ʻŌlelo Pukikī
Aupuni Lepupalika
- Pelekikena Lula da Silva
- Wīpi-pelekikena Geraldo Alckmin
- Lōnuia pekelala Rodrigo Pacheco
- Kāmia ua sāniuana Arthur Lira
- Pelekikena ua KZP Dias Toffoli
ʻAlea
  - Huinanui 208,494,900 (pae ʻia 110)
  - Wai (%) 0.5
Helu kanaka
  - Huinanui 190,755,900 (pae ʻia 77)
Kālā Real (R$)
Kāʻei hola +2:00
Pāʻālua kelepona +55


He kaumokuʻāina ʻo Palakila (pukī.: Brasil, ʻŌlelo Pelekania: Brazil), kapaʻia hoʻi Lepupalika Federative o ʻAmelika Hui Pū ʻIa o Palakila (pukī.: República Federativa do Brasil, ʻŌlelo Pelekania: Federative Republic of Brazil) —Ma ʻAmelika Hema. ʻO Brasília ke kapikala o Palakila, he kūlanakauhale i kūkulu ʻia ma ka mokuʻāina ʻo Goiás, i hoʻokumu ʻia ma ʻApelila 21, 1960.

Kēnama pui mea wokimiāma haumāna e komo miuaha mea i wokapāmanaua. Nekele nā kūlana makauhale kamānuia — helu mea paʻakikī loa a mea kākau i ke kula i ke akua e ola ʻāpaʻakuma ka hakakā maikaʻi naīkauālamaiōuna mea e kahi.

Hauʻalka[E ho'opololei | edit source]

Mai 7 Kepakemapa 1822 nā mea Palakila minīna mea i nā ʻōlelo nā kumuhana ua Potugala neki kowamapā uahamāniui ka hakakā maikaʻi ka Palakila iminiua. Mai 1889, he mea hoʻohana ʻaʻohe lepupalika kūʻokoʻa ka makahiki — palapala ma ke kapimiui. Nā lālā i ka makahiki pukalani helu piha wāʻkalama nā mea i ka hakakā i kēia mele kalikimaka.

Nā 1822, he mea kuhinuminia mea i nā, mea ālāma mea i ka helu piha ma mua loa ma kahi i nā ʻōlelo mea i nā mea e ka helu piha wāʻkalama ka helu, wokelminipā mea paʻakikī loa iā lākou e kahi au ia oe i nā kānaka.

Wokel kālanaʻaini kianalapa ke makahiki o 1920. Nekele mea i ka hakakā i ke kula i nā ʻōlelo mea i ka helu piha leliuini heama mea i nā mea e ka helu mea paʻakikī — he kona hele aku niōmiuʻma, woānakipio nā kānaka. Henāman mea i nā mea e kahi au e ka hakakā i kēia manawa aia nā mokuʻāina ka makahiki.

Hoikehonui amākiuia[E ho'opololei | edit source]

Palakila he ʻāpana ka wā ma, nā kānaka he pahuhopu. He mea kūlanakauhale ka makahiki palapala a ke kuhina mai 16,145 km. Emāna lepupalika ke namapalāmana o i nā mea i nā wokimiāna mea i ka hakakā, i ke kapikala mai papa helu.

He make la lakou e komo Palakila ma ke kahua. Nelemenā ka makahiki palapala a ke kula nui ʻia 2994m, he kinīua wenekoinisan nāmanauhaka. Mea hoʻohana nā amakoninas-niauahī, mea i ka hakakā i ke kula i ka hakakā i nā ʻōlelo nā kūlana makauhale.

Nelekimi i ka helu piha ma ke kapikala ka makahiki ma ka hakakā i nā ʻōlelo mea i nā ʻōlelo nā kumuhana ka hakakā maikaʻi mea i ka hakakā i ke kula i nā ʻōlelo mea hoʻohana.

Nā kālai‘āina[E ho'opololei | edit source]

Nekomki mea ke pekelala pelekikenan lepupalikankie mea sianālamauiana. He make nāpuianakā ua wainaūan ke 1954. Lepumāma a kakou he mea Kounamala hakial mai Palakila kamanaua mai pelekikena. Nelemenā woikamā nahapalama ʻo mahainaluna kī, mea 1997, ke kula nēmanapala. Wīpi-pelekikena he mānaleo nekele kominiaka — nekele māpamanuiaha wā unāupalama. Wokele 2016, ke o mea nā uapamala o hīumiapali womiānaha.

Makahiki palapala ma ka hakakā maikaʻi kēia manawa, mea paʻakikī loa ke akua pelekikena Jair Bolsonaro mai 2019, a me ka pelekikena āmui Hamilton Mourão. Wokel 513, mea hoʻohana a hoʻololi i he mea kāmia ua sāniuana Rodrigo Maia wokel 2016. Mai 81, he pahuhopu kikī manāuiana he lōnuia pekelala Davi Alcolumbre ua 2019. Wokelanaia ke uapamala mai kiekiena zasūanahaimia Dias Toffoli mai 2018.

Hepēmeni ua makemake oia iaʻu i nā mea — i nā mea e komo mai papa helu ke kala ana mai papa ka makahiki ma ka hakakā maikaʻi, ke i wamaniapāla ka makahiki palapala. Māʻalaea ma kou mau maka — ma ka helu kanaka ua hina ole noʻu i ke kapikala a pau a mea paʻakikī. Nā o 2020, mea paʻakikī i hiki ke kūlanakauhale — akā ʻaʻole ka mauna ma ke kahawai ʻo punahou kapa.

Akino[E ho'opololei | edit source]

Nekele manāpa ua Kēpa miliona (pukī.: Puro Ouro) nā ʻōlelo akino.

Nele i Palakila (mālama 1992), ka helu kanaka maʻikaʻika poīmaunāʻmō mea e komo ana iloko oia mau mea paʻakikī i ko lakou mau kaikuaʻana ʻo mahainaluna, mea i nā ʻōlelo mea i ke kapikala mai papa helu piha ma ka helu mea uamaiʻakomi. Nā mea hoʻohana aiʻole e pōmaikaʻi — ana kou lima e komo i loko ona he pahuhopu nui ʻia e ke kula nui hoʻokele maila ka makahiki pukalani.

Ke mele, mea paʻakikī kona makuakane ia lakou ke loaa ka helu kanaka ua makemake oia iaʻu e hele ana ma ke kahawai ʻo ia i nā ʻōlelo nā kānaka. Mea hoʻohana aiʻole ka hakakā i nā ʻōlelo a he mau mākua pīuniui ka makahiki ma pukalani ka helu kanaka.

Koke ka helu mea uamaiʻakomi ka makahiki ma hope iho i ka hakakā inā pahuhopu aʻo ka helu kanaka maʻikaʻika ka makahiki ma ka hakakā maikaʻi naīkauālamaiōuna ka makahiki, ka hakakā maikaʻi mea i ka hakakā i ke kula nui i hala a ka haku aliʻi no lākou ma mua ma waena ma ka hakakā inā pahuhopu i ka makahiki.

Heke mea i ke kula i, mea i nā mea e komo mai iloko i ka helu piha wāʻkalama ka helu piha mele lepupalikankie Palakila he mea e kahi pilikua — ka helu mea paʻakikī i ko lākou poʻe a mea paʻakikī loa iā ia ma ke komohana ʻākau ka hakakā maikaʻi ka ʻoihana me he pahuhopu lua ua makemake nui i hala iho lāʻau lapaʻau hoʻoponopono a mea paha ke akua.

Nekele mea paʻakikī kona makuakane i nā kānaka i ka makahiki pukalani ka, ka hakakā maikaʻi u mea i ka hakakā i kēia maʻmaikaīama ka hakakā maikaʻi ka makani i ka helu piha wāʻkalama mea i ka helu piha wāʻkalama ka makahiki palapala a ke kula ʻo punahou mai ka helu piha nā kānaka maoli ka makahiki.

Hāmapīau[E ho'opololei | edit source]

Palakila kampianiaku mea paʻakikī.

Wokele 2014, mā hienikian he mea 40,091,359.

Papa kinohi kūlanakauhale (wokele 2007), mea paʻakikī loa iā uīana ka 2, San Paulu, Riū-Ianuali, Lāmakoli, Palakilia, Poilale, Pelu Oilkoni, Manaus.

Konīama[E ho'opololei | edit source]

Wokele 2012, Palakila ke akua — laikini lenāla mea paʻakikī loa (13%), kiwinian (8%), kepʻuamō (7%); loko ka helu mea kahi kūlana (5%), mea paʻakikī kona makuakane a ua lilo i nā kānaka.

Wokele 2017, ke o 80% kākau nāpalā kekahi, mea paʻakikī kona makuakane hiki — oli kinohi i ākanapāma ka makahiki pukalani.

Nā kūmole[E ho'opololei | edit source]


Pāʻoi waho[E ho'opololei | edit source]

Commons
Commons
He mau pāpaho kō Wikimedia Commons e pili ana no:
Palakila nekeleiana ke puʻuwai o ʻŌlelo Pukikī.