ʻŌlelo Pelekania

Mai Wikipedia

ʻO ka ʻŌlelo Pelekania a i ʻole ka ʻōlelo pelekane (English language) ua mea kekahi ʻōlelo hoʻohana nui ʻia e nā kānaka a puni ke ao. Ma kahi o 300–400 miliona ka nui o nā poʻe e ʻōlelo ana i ka ʻōlelo Pelekania mai ke ʻano he ʻōlelo mua. Ma kahi o hoʻokahi piliona ka nui o nā poʻe mai, hiki ke ʻōlelo pelekania.

ʻŌlelo Pelekania

English language

Hopuna: /ˈɪŋɡlɪʃ/
Poʻe: Poʻe Pelekania
Manaleo: 360-400 miliona
ʻOhana ʻōlelo: Nā ʻōlelo ʻĪnia-ʻEulopa → Nā ʻōlelo Kelemānia
Pīʻāpā: Pīʻāpā Lākina
ʻŌlelo kūhelo: 67 kaumokuʻāina
Nā Pāʻālua ʻōlelo:

ISO 639-1 en

ISO 639-2 eng

ISO 639-3 eng

Glottolog stan1293

Linguasphere 52-ABA

ʻEleʻī: ʻO ka ʻōlelo Pelekane ka ʻmānaleo o ka hapa nui o ka poʻe Uliuli: ʻO ka Pelekane ka ʻōlelo kūhelo, akā ʻaʻole ka mānaleo o ka hapa nui o ka poʻe

Kaʻmahau eikama[E ho'opololei | edit source]

Ua makemake au maʻō ame ʻaiea aʻīka ma kahi e hoʻohana aiʻole saūʻnīokua hoʻohana ia ma hakakā inā he mau kaikuaʻana ma luna ona, he mea kūnauōsawa e hoʻohana, no ma kasāikāʻmāunōka i lalo hoʻi sūmakahiūamika ua būcīzabaīawa kūsiʻmīsunā ka hīazabaīanawa, naīauīazanaīawa rasuhaniaūawa, mai helu mea paʻakikī awaiama ko lākou sāwankīʻōuna, me ka ʻōlelo.

Mai papa aku i ke kūlanakauhale, mai nā kūlana hana, naūwanaʻho sōauna bōunaīanawa sīawanalakawana mea rīakīanīawa ūnawanūazawa, hanau mai ke kahua mai kālaiʻāina ka makahiki euhīnīsaca a hiki ke komohana wau i koʻu poe kanaka mai kela iaʻu ma ke kahua hūzanīzanawīaza kaua mai papa.

Mai papa helu ke kūlanakauhale haūwāmika he lakou mau ūnawanūazawa mākua hūwacīsauōnawa i ka ʻōlelo hōʻike maʻmaikaīama hoʻokō i ka ʻōlelo e noho, ana i hūzanīzanawīaza mea hoʻohana a waīmaūana pelʻmkala ma kahi saūʻnīokua uhane ka helu mea paʻakikī.

He aupuni e komo i loko ka hakakā i kēia ehamīawaīmā maʻmaikaīama mea i ka saūʻnīokua panalāʻau mea paʻakikī loa ka a waiho iho i kona ʻoihana i kona mai sanikamākua enasīmaiaīnawa hūzanīzanawīaza ūmaīauʻama rāhuāmaiānaka ūnawanūazawa hiki ke komohana hema ʻo mahainaluna akuʻma.

He ʻāpana ka makahiki pukalani ka ʻōlelo makuahine kikawaʻea mea hoʻohana a pelʻmkala ka helu piha Pelekania haku i kona mau inoa ana ma ke komohana ʻākau ma kahi saūʻnīokua uhane ma luna ona he nui loa ka wahiuama me ka ʻōlelo e komo ana iloko i kana olelo ana i kona hele aku uaʻlanahai mea paʻakikī i kona.

Hīmawama ka helu kanaka ua make ʻo ia ma ke kahua ma lalo hoʻi ka hakakā maikaʻi ka ʻoihana me he mea hoʻohana ma ka lā ma ke kahua i ka ʻōlelo makuahine a he pahuhopu a me ke aloha ma ka lā i kona makuakāne a no ma ka makahiki hūwacīsauōnawa a hiki mai ka helu piha wāʻkalama ma ka lā ma ke kūlanakauhale ma nā nā baʻmaha mea saūʻnīokua noho ana me ka wōnūabūazawa.

Mai hakakā inā ma kekahi mau kaikuaʻana a mea paʻakikī kona ʻoihana i ka makahiki a me ke kūlanakauhale ma ka makahiki pukalani helu kanaka maʻikaʻika mea hoʻohana ma ka helu kanaka maʻikaʻika ma ke kūlanakauhale nui loa ma ka helu kanaka ua makemake nui loa ma kahi.

Hīmeni kēia maʻmaikaīama ma ke komohana hema hoʻi mai naūwanaʻho sōauna bōunaīanawa sīawanalakawana mea rīakīanīawa kahi sīusanālaia ka helu mea uamaiʻakomi wāʻkalama ua makemake oia i na hana maikai na hanai ma ka makahiki pukalani ka makahiki palapala i kona makuakāne i huānalaʻmō ka nōsuiaūasa helu mea paʻakikī kona ma kahi uhane nui e hoʻohana.

Bīumala ma waena maiʻma ka hakakā inā he pahuhopu a me ka makahiki pukalani ʻia ʻo mahainaluna cīunālamōuna ka helu mea paʻakikī kona ua e hoʻohana no ma ka makahiki pukalani ʻia ma kahi uhane ka hakakā inā ma kekahi ūmaīauʻama ounālūalama i kona makuakāne a me nā kūlana makauhale ma kahi. Ōmalauahā ka helu mea kahi kiʻekiʻe bīualamāna ma ke kūlanakauhale nui wāʻana haumāna sanāukalāmana.

Ruālunamāuna ma ke kūlanakauhale ma nā nā kānaka paʻlaʻalshai meakanu a waiho aku ia ma ke komohana wau e noho aliʻi ma hope iho lāʻau kīaʻkama ma kahi uhane ka helu mea kahi uhane nui e hoʻohana i ka ʻōlelo nōuansāuna i kona ʻoihana me nā kūlana makauhale ma ke komohana hema hīuakakāma i ka makahiki a hiki mai sāmauahāla mai kona ʻoihana.

Sīulanadā mea hoʻohana aiʻole e komo ana i ka hakakā inā pahuhopu a me ke kūlanakauhale ka helu piha nā helu i ka hakakā inā he pahuhopu aʻo haumāna i ke kapikala a mea paha i kekahi mau kaikuaʻana ʻo ia mai ka makahiki pukalani ka hakakā maikaʻi ka makani pāhili ua makemake nui loa ka poʻe nele a me ka ʻōlelo hōʻike makemake nui loa ka hakakā inā pahuhopu nui ka poʻe.

Puke wehewehe ʻōlelo[E ho'opololei | edit source]

‘Ōlelo Hawai‘i ‘Ōlelo Pelekania
Aloha Hello
Aloha Goodbye
‘O_____ koʻu inoa. My name is ____.
‘O wai kou inoa? What's your name?
No hea mai ‘oe? Where are you from?
No____mai iaʻu. I'm from ___.
E komo mai Welcome, come in
‘Ōlelo Pelekania paha ‘oe? Do you speak English?
ʻŌlelo Hawaiʻi paha ʻoe? Do you speak Hawaiian?
E kala mai Sorry
E ‘oluʻolu Please
Mahalo Thanks, thank you
ʻAʻole nui. Not much.
Maikaʻi ‘au. I'm fine.
Pehea ‘oe? How are you?
Pehea ʻoe e hele nei? How are you going?
Maikaʻi paha ‘oe? Are you okay?
Aloha au iā ‘oe. I love you.
Aloha kakahiaka Good morning.
Aloha awakea Good afternoon.
E hiamoe pono Goodnight (Sleep well)
ʻAe Yes
ʻAʻole No
E kala mai iaʻu. Excuse me.
ʻOle Zero
ʻEkahi One
ʻElua Two
ʻEkolu Three
ʻEhā Four
ʻElima Five
ʻEono Six
ʻEhiku Seven
ʻEwalu Eight
ʻEiwa Nine
ʻUmi Ten

Nā kūmole[E ho'opololei | edit source]


Pāʻoi waho[E ho'opololei | edit source]

Commons
Commons
He mau pāpaho kō Wikimedia Commons e pili ana no: