Jimmy Carter
James Earl "Jimmy" Carter Jr. | |
---|---|
![]() Jimmy Carter ma ka makahiki 1977
| |
Kūlana | |
Kūlana: | Pelekikena 39 o ʻAmelika Hui Pū ʻia |
Ma ke keʻena | |
Hoʻomaka: | 20 Ianuali 1977 |
Luna Mua: | Gerald Ford |
Luna Hope: | Ronald Reagan |
ʻIke Pilikino | |
Inoa Hānau: | James Earl Carter Jr. |
Lā Hānau: | 1 ʻOkakopa 1924 |
Wahi Hānau: | Plains, Keokia |
Lā Make: | 29 Kekemapa 2024 |
Wahi Make: | Plains, Keokia |
ʻAoʻao Politika: | Democrat |
Hoʻāo: | Eleanor Rosalynn Smith(m. 7 Iulai 1946) |
Keiki: | Jack, James III, Donnel, Amy |
Hoʻonaʻauao | |
Kulanui: | United States Naval Academy |
Kēkelē: | BS (1946) |
James Earl "Jimmy" Carter Jr. (1 ʻOkakopa 1924 - 29 Kekemapa 2024) he Pelekikena mua o ʻAmelika Hui Pū ʻia (1977-1981), he kānaka politika Democrat, a he mea hoʻoponopono no ka maluhia honua. ʻO ia ka Pelekikena 39 o ʻAmelika Hui Pū ʻIa a ʻo ia ka mea i ola lōʻihi loa ma waena o nā Pelekikena ʻAmelika a pau.
Ke ola mua
[E ho'opololei | edit source]Ua hānau ʻia ʻo Carter ma Plains, Keokia, he keiki na James Earl Carter Sr. a me Lillian Gordy Carter. Ua hele ʻo ia i ke Kula Kīwila ʻo Plains a ma hope ua komo i ka United States Naval Academy ma Anapolis, Melelana, kahi āna i loaʻa ai kona kēkelē ma ka makahiki 1946.
Ke ola koa mokuahi
[E ho'opololei | edit source]Ma hope o kona puka ʻana mai ke kula nui, ua lawelawe ʻo Carter ma ka mokuahi ʻo USS Pomfret. Ua piʻi ʻo ia a lilo i luna mokuahi nuclear submarine ma ka USS Seawolf. Ua haʻalele ʻo ia i ka ʻoihana koa i ka makahiki 1953 ma hope o ka make ʻana o kona makuakāne no ka mālama ʻana i ka māhina pīnaki o ka ʻohana.
Ke ola politika
[E ho'opololei | edit source]Ua hoʻomaka kāna ola politika ma ke ʻano he Kenekoa Mokuʻāina Keokia (1963-1967) a ua koho ʻia ʻo ia i Kiaʻāina o Keokia ma ka makahiki 1971. I ka makahiki 1976, ua lanakila ʻo ia ma luna o Gerald Ford no ka Pelekikena.
Ka noho Pelekikena ʻana
[E ho'opololei | edit source]I kona wā ma ke Keʻena Oval, ua:
- Kūkulu i nā ʻaelike maluhia o Camp David ma waena o ʻIseraʻela a me ʻAikupika
- Hoʻokumu i nā pilina diplomacy me Kina
- Kūkā i ka SALT II me ka Soviet Union
- Kūkulu i ke Keʻena Papahana Ikehu Pekelala
Ka hana ma hope o ka Pelekikena ʻana
[E ho'opololei | edit source]Ma hope o kona wā ma ke Keʻena Oval, ua hoʻokumu ʻo Carter i ka Carter Center i ka makahiki 1982 no ka kākoʻo ʻana i ka maluhia honua a me ka olakino. Ua loaʻa iā ia ka Nobel Peace Prize i ka makahiki 2002 no kāna hana no ka maluhia honua.
Habitat for Humanity
[E ho'opololei | edit source]Mai ka makahiki 1984, ua hana pū ʻo Carter me Habitat for Humanity International no ka kūkulu ʻana i nā hale no nā ʻohana i pilikia. Ua kōkua ʻo ia a me kāna wahine ʻo Rosalynn i ke kūkulu ʻana i nā hale ma nā ʻāina he nui, e lawelawe ana me nā kōkua manawaleʻa i kēlā me kēia makahiki ma ka "Jimmy & Rosalynn Carter Work Project".
Nā Puke a me nā Kākau ʻana
[E ho'opololei | edit source]Ua kākau ʻo Carter i nā puke he nui, me Palestine: Peace Not Apartheid (2006), kahi āna i kālailai ai i ke kūlana o ka maluhia ma Palekekine a me ʻIseraʻela. Ua hoʻāla kēia puke i ke kūkākūkā nui ma muli o kona kūʻē ʻana i nā kulekele o ʻIseraʻela ma Palesetina Komohana. Ua paʻi ʻo ia i ʻoi aku ma mua o ka iwakālua puke e pili ana i nā kumuhana like ʻole, mai ka politika a i ka moʻomeheu.
Nā makahiki hope
[E ho'opololei | edit source]I ka makahiki 2015, ua hōʻike ʻo Carter he maʻi kanesa kona. Eia naʻe, ua ola pono ʻo ia mai ka maʻi a hoʻomau i kāna hana no ka pono o ka lehulehu. I ka lā 18 Pepeluali 2023, ua hoʻomaka ʻo ia e noho ma ka home no ka mālama lapaʻau hospice. Ua hala ʻo Carter i ka lā 29 Kekemapa 2024 ma kona home ma Plains, Keokia, ma hope o ka noho lōʻihi ʻana ma ka mālama lapaʻau hospice. ʻO ia ke Pelekikena o ʻAmelika Hui Pū ʻIa i ola lōʻihi loa, e ola ana no ka 99 mau makahiki.
Nā Kūmole
[E ho'opololei | edit source]
Nā Loulou I Waho
[E ho'opololei | edit source]E nānā pū
[E ho'opololei | edit source]![]() |
He ʻōmuku kēia mea. Inā hiki iā ʻoe ke ʻōlelo Hawaiʻi, e kōkua mai i ka holomua ʻana i kēia mea. |